Psychiatria zajmuje się bardzo szerokim spektrum zagadnień. Jednym z poważniejszych i często przerażających objawów, które mogą wystąpić w niektórych chorobach psychicznych są objawy psychotyczne. Objawy psychotyczne to manifestacje zaburzeń psychicznych, które wpływają na sposób myślenia, postrzegania rzeczywistości i reakcję emocjonalną. Dwa główne rodzaje objawów psychotycznych to urojenia i omamy.
Urojenia to fałszywe przekonania, które nie mają poparcia w rzeczywistości. Wyróżniamy urojenia:
Prześladowcze: przekonanie, że otoczenie zagraża życiu lub zdrowiu danej osoby.
Odnoszące (ksobne): chory widzi nierealne związki między sobą a otoczeniem, na przykład sądzi, że mówią o nim w telewizji.
Oddziaływania, wpływu, owładnięcia: przekonanie, że ktoś kontroluje myśli lub ciało chorego.
Zmiany osoby – urojenia błędnego utożsamiania osób: przekonanie, że znane osoby to nie ci, za kogo się podają, ale jakby ich podstawione wersje.
Wielkościowe: wiara w posiadanie wyjątkowych mocy lub statusu, na przykład uważanie się za mesjasza czy prezydenta.
Depresyjne (małej wartości): myśli związane z uczuciem winy, zubożeniem, ruiny materialnej
Zazdrości (niewierności): interpretacja codziennych sytuacji jako dowodów na zdradę, często spotykane w psychozach alkoholowych lub u osób starszych.
Erotyczne: myśli i przekonania związane z aspektami seksualnymi i miłosnymi.
Omamy to zmysłowe doświadczenia, które nie mają rzeczywistego źródła. Wyróżniamy omamy:
Wzrokowe – doświadczanie obrazów, które nie istnieją obiektywnie
Słuchowe – osoba słyszy głosy, które inni nie słyszą, często komentujące jej działania „ z zewnątrz”, poza swoją głową. Najczęstszy rodzaj omamów u pacjentów ze schizofrenią
Imperatywne – osoba słyszy wewnętrzne głosy lub komunikaty, które nakazują jej konkretne działania lub powstrzymują od wykonania pewnych czynności.
Cenestetyczne – (somatyczne, czucia ustrojowego) przypominają ból, ściskanie narządów wewnętrznych, rozciąganie
Węchowe i smakowe – doświadczanie najczęściej przykrych zapachów i smaków
Dotykowe – odczuwanie dotknięć (np. obecność pasożytów na skórze)
Kinestetyczne – wrażenie unoszenie się, spadania, chwiania podłogi, wirowania
Inne objawy psychotyczne to:
Omamy rzekome- zmysłowe doświadczenia, które nie mają rzeczywistego źródła – zlokalizowane w głowie pacjenta, w jego ciele, w „jaźni”. Najczęściej słuchowe.
Katatonia– skrajne upośledzeniem ruchu i reakcji emocjonalnych. Objawy mogą obejmować bezruch lub nadmierny niepokój ruchowy. Często występuje wzrost spoczynkowego napięcia mięśni.
Dezorganizacją w sposobie myślenia i mowie– trudności w utrzymaniu logicznego porządku w myśleniu
Ambiwalencja – wyraźnie przeciwstawne elementy w zachowaniu i wypowiedziach
Ambitendencja – występowanie sprzecznych zachowań)
Objawy psychotyczne mogą występować w:
– schizofrenii
– manii
– zaburzeniu schizoafektywnym
– depresji (nazywana wówczas depresją psychotyczną)
– depresji poporodowej
– po spożyciu substancji psychoaktywnych (narkotyki, alkohol)
– otępieniu
– w przebiegu innych chorób (guzy mózgu, padaczka, choroby neurologiczne, reumatologiczne)
-mogą też występować u dzieci i młodzieży
Pamiętajmy! Objawy psychotyczne ZAWSZE wymagają leczenia i znalezienia ich przyczyny!
W przypadku objawów psychotycznych ważne jest uzyskanie profesjonalnej pomocy psychiatrycznej. Nowoczesne leki nie muszą sprawiać silnego uspokojenia, wzrostu masy ciała, czy zaburzeń pamięci.
Wczesna diagnoza i leczenie mogą pomóc w łagodzeniu objawów i poprawie jakości życia pacjenta lub uratować mu życie!
#psychoza #omamy #urojenia #psychosis #delusions #hallucinations #Gdansk #Sopot #Gdynia #Trojmiasto #psychiatra